Thuật ngữ ‘boss’ (sếp) và ‘leader’ (lãnh đạo) thường được sử dụng hoán đổi, nhưng điều đó không có nghĩa là chúng giống nhau. Sự khác biệt giữa một sếp và một người lãnh đạo không liên quan đến chức danh hay vị trí, mà liên quan đến quyền lực và thẩm quyền.
Trong khi quyền lực được định nghĩa là khả năng của một người ảnh hưởng đến hành động và niềm tin của người khác nhờ kiến thức, kinh nghiệm hoặc kỹ năng nâng cao, thẩm quyền cấp cho một cá nhân quyền quản lý nhân viên, trạng thái việc làm của họ và nhiệm vụ của họ. Cách một cá nhân sử dụng quyền lực và thẩm quyền của mình đối với người khác xác định liệu họ là ‘sếp’ hay ‘người lãnh đạo’.
Vai trò của sếp:
- Đưa ra hướng dẫn: Một người sếp có trách nhiệm đặt mục tiêu, xác định nhiệm vụ và cung cấp hướng dẫn rõ ràng cho các thành viên trong nhóm.
- Phân công nhiệm vụ: Sếp giao phó các nhiệm vụ cụ thể cho cấp dưới, đảm bảo công việc được phân chia một cách hiệu quả và hiệu suất.
- Giám sát hiệu suất làm việc: Sếp theo dõi tiến độ và hiệu suất làm việc của các thành viên trong nhóm, đảm bảo nhiệm vụ hoàn thành đúng thời hạn và đạt đủ tiêu chuẩn yêu cầu.
- Đưa ra quyết định: Sếp đưa ra những quyết định ảnh hưởng đến nhóm và tổ chức, thường dựa vào hiểu biết và thẩm quyền của mình để xác định con đường hành động tốt nhất.
- Áp dụng chính sách và quy trình: Sếp áp dụng các chính sách, quy tắc và quy trình của tổ chức, đảm bảo tuân thủ và duy trì trật tự trong nhóm.
Vai trò của một người lãnh đạo:
- Truyền cảm hứng và động viên: Người lãnh đạo truyền cảm hứng và động viên các thành viên trong nhóm, tạo ra một mục tiêu và sự hăng hái cho công việc hiện tại.
- Phát triển và hướng dẫn: Người lãnh đạo đầu tư vào việc phát triển các thành viên trong nhóm, cung cấp hướng dẫn, hỗ trợ và cơ hội để phát triển.
- Xây dựng mối quan hệ: Người lãnh đạo tạo dựng mối quan hệ tích cực với các thành viên trong nhóm, thúc đẩy giao tiếp mở, niềm tin và sự cộng tác.
- Tạo điều kiện cho sự hợp tác trong nhóm: Người lãnh đạo khuyến khích sự hợp tác và cộng tác, tạo ra một môi trường mà các cá nhân làm việc cùng nhau hướng đến mục tiêu chung.
- Xây dựng tầm nhìn: Người lãnh đạo xác định một tầm nhìn hấp dẫn cho tương lai và truyền đạt nó cho nhóm, truyền cảm hứng cho họ để đạt đến sự xuất sắc và sáng tạo.
Sự khác biệt chính:
- Thẩm quyền: Sếp dựa vào thẩm quyền hình thức, trong khi người lãnh đạo kiếm được sự ảnh hưởng thông qua hành động, giao tiếp và khả năng truyền cảm hứng.
- Tập trung vào nhiệm vụ và con người: Sếp ưu tiên nhiệm vụ và mục tiêu, trong khi người lãnh đạo cân nhắc việc hoàn thành nhiệm vụ cùng với sự phát triển và sự phúc lợi của các thành viên trong nhóm.
- Phong cách giao tiếp: Sếp thường sử dụng giao tiếp một chiều, trong khi người lãnh đạo thúc đẩy giao tiếp hai chiều, mở và lắng nghe chủ động.
- Quyết định: Sếp đưa ra quyết định một mình, trong khi người lãnh đạo đưa các thành viên trong nhóm vào quá trình ra quyết định.
- Tầm ảnh hưởng và tập trung vào dài hạn: Sếp tập trung vào kết quả ngắn hạn, trong khi người lãnh đạo nhằm mục tiêu bền vững trong dài hạn, sự phát triển và sự phát triển của các thành viên trong nhóm.
Dù sếp và người lãnh đạo có vẻ như là những thuật ngữ hoán đổi được, khi bắt đầu xem xét định nghĩa và vai trò của hai thuật ngữ này một cách sâu sắc hơn, người đọc sẽ nhận thấy những đặc điểm quan trọng phân biệt hai khái niệm này. Và tất cả đều quy về một yếu tố tâm lý quan trọng: tầm nhìn từ hai vị trí ra đến thế giới.
Chuyển từ tư duy sếp sang tư duy của một người lãnh đạo đòi hỏi phát triển một loạt kỹ năng quản lý con người. Những người lãnh đạo thực sự cam kết đánh giá phong cách quản lý của họ, hiểu những khác biệt quan trọng, và sau đó nỗ lực đúng đắn để thực hiện những đặc điểm lãnh đạo tốt này vào thực tế.
