Có bao nhiêu hình thức trả lương phổ biến được áp dụng hiện nay? Bên cạnh các hoạt động kinh doanh, sản xuất thì việc trả lương cũng là hoạt động vô cùng quan trọng quyết định đến sự thành bại của doanh nghiệp. Lý do bởi, lương thưởng là vấn đề quan trọng, liên quan trực tiếp đến người lao động và dòng tiền trong doanh nghiệp. Do đó, việc xác định hình thức trả lương hợp lý sẽ giúp vân bằng lợi ích giữa doanh nghiệp và người lao động. Tham khảo ngay 05 hình thức trả lương phổ biến nhất hiện nay dưới đây nhé.
1. Hình thức trả lương theo thời gian
Khi người lao động làm việc, tiền lương hàng tháng, hàng tuần hoặc hàng ngày sẽ được trả cho người lao động dựa trên thời gian đã làm việc. Vấn đề trả lương sẽ căn cứ vào thời gian thực tế mà người lao động làm việc trong doanh nghiệp. Cụ thể:
- Lương tháng sẽ được trả cho người lao động trong một tháng làm việc. Mức lương cụ thể sẽ được xác định trong hợp đồng đã ký trước đó.
- Lương hàng tuần sẽ trả cho nhân viên trong một tuần làm việc. Tiền lương hàng tuần của người lao động sẽ được xác định trên cơ sở tiền lương tháng nhân với 12 tháng rồi chia cho 52 tuần trong năm.
- Trả lương hàng ngày cho người lao động trong 1 ngày làm việc. Tiền lương được xác định dựa trên mức lương của tháng chia cho số ngày người lao động làm việc bình thường trong tháng đó. Tuy nhiên, số ngày làm việc trong tháng của người lao động tối đa không quá 26 ngày làm việc.
- Lương theo giờ sẽ được trả cho người lao động theo số giờ đã làm. Tiền lương được xác định dựa trên tiền lương của một ngày chia cho số giờ người lao động làm việc.
Ưu điểm của hình thức trả lương theo thời gian
- Đơn giản và dễ dàng, cho cả người lao động và người sử dụng lao động, qua đó bộ phận nhân sự sẽ không phải kiểm tra thường xuyên.
- Tiết kiệm – Thông thường đây sẽ là mức lương cơ sở nên doanh nghiệp rất tiết kiệm, không cần quản lý hay lưu giữ hồ sơ.
- Đảm bảo mức lương cố định, mức sống cơ bản cho người lao động
- Mức lương khởi điểm tốt khuyến khích người mới bắt đầu làm việc đạt hiệu quả công việc tốt nhất, vì mức thu nhập này sẽ không liên quan đến đơn vị sản xuất.
Nhược điểm của hình thức trả lương theo thời gian
- Không có sự phân biệt giữa người lao động để đánh giá hiệu quả và hiệu quả không hiệu quả, làm cho những nhân viên làm việc chăm chỉ trở nên bất mãn, thiếu đoàn kết
- Không làm tăng năng suất làm việc – Theo hệ thống này, thù lao được trả trên cơ sở người lao động thời gian hơn là doanh thu, điều này có thể làm giảm năng suất làm việc
- Không tính được chi phí chính xác cho mỗi công nhân, bởi công nhân Chỉ cam kết thời gian làm việc với doanh nghiệp
- Năng suất thấp và chi phí giám sát cao – Do hệ thống không khuyến khích nhân viên làm việc hiệu quả và chăm chỉ, năng suất lao động trở nên thấp và chỉ có thể tăng lên khi có sự giám sát chặt chẽ, làm tăng chi phí giám sát.
- Khó xác định thành tích – Mọi nhân viên đều được đối xử bình đẳng nên không có cơ sở để xác định thành tích của từng nhân viên
- Không có cơ sở để đề bạt, thăng tiến, ảnh hưởng đến tinh thần và hiệu quả của những nhân viên trẻ, chăm chỉ.
Trường hợp nào nên áp dụng hình thức trả lương theo thời gian?
- Đối với những công việc quan trọng về số lượng hơn chất lượng, ví dụ như gia công phần mềm, sản xuất,
- Là người mới, người mới bắt đầu.
- Không thể đo lường hiệu quả làm việc trên mỗi nhân viên (Quy trình sản xuất theo dây chuyền, văn phòng cần số lượng lớn lễ tân và nhân sự)
- Trong trường hợp thiết bị được sử dụng trong quy trình sản xuất phức tạp. , đắt tiền và cần chăm sóc đặc biệt.
- Trường hợp nhân sự quá ít hoặc không kiểm soát được số lượng sản phẩm cần sản xuất.
Xem thêm: Tại Sao Phương Pháp Tính Và Trả Lương 3P Phù Hợp Với Mọi Doanh Nghiệp
2. Hình thức thanh toán dựa trên sản phẩm và dịch vụ
Khi người lao động làm việc trên sản phẩm, tiền công được trả khi họ làm ra sản phẩm đó. Mức lương của người lao động sẽ dựa trên mức độ hoàn thành công việc, đơn giá sản phẩm và chất lượng công việc mà người lao động được giao.
Đây được coi là hình thức thanh toán khá phổ biến trên thị trường hiện nay. Khi tiền lương được trả theo thành phẩm, nó sẽ ràng buộc trực tiếp năng suất của người lao động với tiền công của người lao động. Nó sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến người lao động, khuyến khích người lao động tăng năng suất để cải thiện hơn nữa chế độ đãi ngộ.
Khi tính lương cho công nhân theo sản phẩm, công thức sẽ là:
Lương sản phẩm = Số lượng thành phẩm x Đơn giá từng sản phẩm
Khi áp dụng mô hình lương sản phẩm, bạn có thể trả đồng thời với lương cố định của người lao động hoặc doanh nghiệp cũng có thể trả lần lượt nhưng cần đảm bảo không để chậm lương của người lao động.
Ưu điểm của hình thức trả lương theo sản phẩm
- Việc trả lương dựa trên hiệu suất, được phản ánh trong số lượng công việc đã hoàn thành;
- Không cần giám sát quá nhiều
- Đảm bảo năng suất làm việc
Nhược điểm của hình thức trả lương theo sản phẩm
- Nhân sự có thể sẽ bỏ qua vấn đề chất lượng, chỉ tập trung vào số lượng để đảm bảo hoàn thành chỉ tiêu công việc
- Nhân sự có thể bị quá tải công việc để đảm bảo năng suất, gây cảm giác mệt mỏi , buồn chán và áp lực trong công việc.
- Thu nhập của người lao động bị ảnh hưởng do các yếu tố bên ngoài không thể kiểm soát được như: nguyên liệu không đủ cung cấp, máy móc hỏng hóc, thị trường tiêu thụ hàng hóa không đủ cầu. được sản xuất hoặc nền tảng quản lý nguồn nhân lực của doanh nghiệp có vấn đề.
- Các tổ chức công đoàn thường phản đối hệ thống này, vì hệ thống tiền lương như vậy có thể khuyến khích cạnh tranh quá mức, gây mất đoàn kết trong doanh nghiệp.
- Đây cũng là hình thức thưởng lương gây tranh cãi giữa người lao động (Cảm thấy làm việc quá sức) & người sử dụng lao động (Nhân sự không đáp ứng được nhu cầu doanh nghiệp), ảnh hưởng trực tiếp đến mối quan hệ lao động tại doanh nghiệp.
Khi nào nên áp dụng hình thức trả lương theo sản phẩm?
- Đối với các công việc làm ra sản phẩm nhất định
- Có hệ thống đánh giá chất lượng sản phẩm cụ thể, rõ ràng
- Công việc không quá khó, lặp đi lặp lại liên tục.
3. Hình thức trả lương, thưởng theo doanh thu
Hình thức trả lương, thưởng cho người lao động dựa trên doanh thu khá phổ biến hiện nay. Thu nhập của nhân viên sẽ phụ thuộc trực tiếp vào doanh thu của mục tiêu bán hàng cho số giờ làm việc cố định. Và một phần cũng sẽ phụ thuộc vào chính sách lương thưởng của công ty.
Đây là hình thức tính lương khá ưu việt, có thể quản lý song song với việc thúc đẩy khả năng làm việc của nhân viên. Qua đó, trong một khoảng thời gian cố định, nhân viên sẽ phải đảm bảo hiệu quả công việc nhất định. Nếu người lao động có thể đẩy nhanh năng suất với hiệu suất vượt yêu cầu, họ sẽ được tính lương cao hơn.
Đối với hình thức trả lương trong doanh nghiệp theo doanh thu thường áp dụng cho các vị trí như nhân viên bán hàng, nhân viên kinh doanh,…
Một số hình thức trả lương trong doanh nghiệp khi xác định dựa trên doanh thu như doanh thu, như sau:
- Dựa trên doanh số bán hàng cá nhân
- Dựa trên doanh số bán hàng nhóm
- Dựa trên một số mô hình kinh doanh khác như công nợ hoặc phát triển thị trường.
4. Hình thức trả lương khoán
Đây là một trong những hình thức trả lương được sử dụng phổ biến trong các doanh nghiệp. Khi đó, doanh nghiệp sẽ khoán 1 phần hoặc toàn bộ công việc nào đó cho người lao động và trả tiền theo chất lượng hoàn thành công việc đó.
Cách tính lương khoán theo công thức sau: Lương khoán = Mức lương khoán x Tỷ lệ phần trăm hoàn thành công việc.
Phía doanh nghiệp có thể trả lương cho người lao động dựa trên nhiều hình thức khác nhau. Doanh nghiệp có thể trả lương cho người lao động dựa trên khối lượng sản phẩm. Hoặc doanh nghiệp cũng có thể trả lương cho người lao động dựa trên doanh thu trực tiếp của cá nhân hoặc nhóm trực tiếp thực hiện.
Xem thêm: Cách hạch toán chi phí tiền lương chi tiết cho doanh nghiệp nhỏ
5. Hình thức trả bằng hoa hồng bán hàng
Đây cũng là hình thức vô cùng hiệu quả, đặc biệt là đối với những sản phẩm có ít thay đổi về giá trị cốt lõi.
Qua đó, đây là phương thức thanh toán đặc biệt phù hợp với nhóm ngành dịch vụ, nhằm khuyến khích xúc tiến bán hàng, cũng như khả năng duy trì và phát triển dịch vụ, chuỗi quy trình sản xuất linh hoạt.
Các ngành nghề mà nhân viên phải được trả theo ‘Hoa hồng trả’:
- Du lịch, khách sạn, cho thuê / bán bất động sản
- Nhà hàng, dịch vụ ăn uống
- Kinh doanh dịch vụ tổng hợp thường được trả hoa hồng theo hợp đồng…
Tuy nhiên, các chủ doanh nghiệp cần lưu ý rằng sẽ gặp nhiều rắc rối khi định khung bảng lương theo hình thức này:
- Thứ nhất, vẫn nên áp dụng mức lương cứng tối thiểu để thúc đẩy nhân viên đi làm.
- Thứ hai, người lao động và doanh nghiệp kinh doanh trong lĩnh vực Trả theo hoa hồng có thể sẽ có những bất đồng về tỷ lệ chiết khấu và quyền lợi dựa trên số lượng hợp đồng mang về. Do đó cần có một số chính sách thực sự rõ ràng và hiệu quả cho cả đôi bên
Ngoài ra, cách trả lương này cũng có thể khiến doanh nghiệp bị “sao chép”, bắt chước mô hình kinh doanh do cơ cấu sản xuất sản phẩm, dịch vụ khá đơn giản, dẫn đến cạnh tranh trên các thị trường đặc biệt. sự khác biệt lớn.
Kỳ hạn trả lương cho người lao động đúng Luật
Kỳ hạn trả lương cũng là một trong những vấn đề được rất nhiều người lao động quan tâm, đặc biệt là trong mối quan hệ lao động hiện nay, rất nhiều người sử dụng lao động lấy nguyên nhân này, tác nhân kia làm “lý do” chậm trả lương cho nhân viên. Theo Bộ Luật lao động 2019, kỳ hạn trả lương cho người lao động được quy định cụ thể:
- Người lao động hưởng lương giờ, ngày, tuần thì được trả lương sau giờ, ngày tuần làm việc hoặc được trả gộp do 2 bên thỏa thuận, nhưng ít nhất 15 ngày phải được trả gộp 1 lần.
- Người lao động hưởng lương tháng được trả lương tháng một lần hoặc nửa tháng một lần.
- Người lao động hưởng lương theo sản phẩm, theo khoán được trả lương theo thỏa thuận của 2 bên; nếu công việc phải nàm trong nhiều tháng thì hàng tháng được tạm ứng tiền lương theo khối lượng công việc đã làm trong tháng.
Trường hợp vì lý do bất khả kháng mà người sử dụng lao động đã tìm mọi biện pháp khắc phục nhưng không thể trả lương đúng hạn thì không được chậm quá 30 ngày; nếu trả lương chậm từ 15 ngày trở lên thì người sử dụng lao động phải đền bù cho người lao động một khoản tiền ít nhất bằng số tiền lãi của số tiền trả chậm tính theo lãi suất huy động tiền gửi có kỳ hạn 01 tháng do ngân hàng nơi người sử dụng lao động mở tài khoản trả lương cho người lao động công bố tại thời điểm trả lương.
VD: Công ty chậm trả lương của bạn 50.000.000vnđ sau 1 tháng thì với lãi suất ngân hàng BIDV thời điểm hiện tại là 3.1%/năm (kỳ hạn 1 tháng). Tức là với 1 tháng châm lương bạn sẽ được trả thêm lãi là: 50.000.000*3.1%/12*2= 129.166 vnđ, con số không hề nhỏ đúng không.
Một số lưu ý khi trả lương cho người lao động
- Người lao động được trả lương trực tiếp (có thể tiền mặt hoặc chuyển khoản), đầy đủ và đúng thời hạn. Trong trường hợp chậm lương quá hạn cho phép, người lao động có thể tính lãi chậm lương theo phân tích ở trên.
- Ngoài mức lương cơ bản DN phải trả cho NLĐ thì DN còn phải trả thêm tiền lương, tiền công làm thêm giờ. (Ngoài giờ hành chính, ngày nghỉ lễ,…).
- Người lao động được trả lương ngừng việc trong một số trường hợp buộc phải ngừng việc theo thoả thuận với công ty nhưng không được thấp hơn mức lương tối thiểu.
- Người lao động có “quyền” được ứng lương trong trường hợp cần thiết theo thoả thuận với công ty và không bị tính lãi
- Người sử dụng lao động chỉ được khấu trừ tiền lương của người lao động để bồi thường thiệt hại do làm hư hỏng dụng cụ, thiết bị, tài sản của người sử dụng lao động trong 1 số trường hợp nhất định (quy định tại Điều 102 và Điều 129 Bộ Luật lao động 2019
Trên đây là một số nội dung liên quan đến các hình thức trả lương đang phổ biến hiện nay, hi vọng phần nào đã giải đáp được thắc mắc của bạn đọc. Mọi câu hỏi liên quan vui lòng để lại phía dưới hoặc liên hệ để NIC Global giải đáp thắc mắc chi tiết hơn.
Xem thêm: Gợi Ý Cách Xây Thang Bảng Lương Tối Ưu Cho Doanh Nghiệp
Về NIC Global
NIC Global là một trong những thương hiệu đầu tiên tại Việt Nam cung cấp các giải pháp và dịch vụ tính lương chuyên nghiệp cho doanh nghiệp. Các nghiệp vụ lương từ xưa đến này đòi hỏi nguồn lực, thời gian và độ chính xác cao. Đặc biệt trước những thay đổi, cập nhật liên tục từ các chính sách, quy định pháp luật, càng đòi hỏi doanh nghiệp phải cập nhật liên tục để đảm bảo quyền lợi cho người lao động đồng thời cũng không vi phạm các quan hệ lao động với cơ quan có thẩm quyền.
Dịch vụ tính lương của NIC bao gồm các nghiệp vụ:
- Quản lý lương & tính tiền lương
- Quản lý các loại bảo hiểm bắt buộc
- Quản lý thuế TNCN của nhân sự
- Quản lý quan hệ lao động
- Các nghiệp vụ khác
Doanh nghiệp có nhu cầu vui lòng liên hệ yêu cầu dịch vụ Qua đây để NIC Global tư vấn cụ thể ạ!